ใกล้สิ้นปีแล้ว งานอย่างหนึ่งที่ชาวออดิทเริ่มทำคือ การขอคำยืนยันยอดธนาคาร ลูกหนี้และเจ้าหนี้ ซึ่งจำเป็นต้องมีการเตรียมการ เช่น การประสานขอข้อมูลจากลูกค้า การจัดทำหนังสือขอคำยืนยันยอด การกำหนดช่วงเวลาที่เหมาะสมในการส่งหนังสือขอยืนยันยอดเพื่อให้แน่ใจว่าจะได้รับคำตอบกลับมาทันเวลา ฯลฯ ทั้งนี้ชาวออดิทอย่าลืม ศึกษาข้อกำหนดในมาตรฐานการสอบบัญชี รหัส 505 เรื่อง การขอคำยืนยันจากบุคคลภายนอก ด้วยนะครับ
โดยทั่วไปแล้วการขอคำยืนยันยอดมักถูกจัดทำเป็นหนังสือขอคำยืนยันยอดทางไปรษณีย์ ซึ่งเป็นหลักฐานการสอบบัญชีที่น่าเชื่อถือ แต่ในบางสถานการณ์ ชาวออดิทจำเป็นต้องขอคำยืนยันยอดทางอิเล็กทรอนิคส์ เช่น ทางโทรสาร หรืออีเมล เนื่องจากมีการส่งหนังสือขอคำยืนยันยอดไปรอบแรกทางไปรษณีย์ แล้วยังไม่ได้รับการตอบกลับแล้วจำเป็นต้องการคำตอบกลับเร่งด่วน หรือการขอคำยืนยันยอดจากต่างประเทศ ซึ่งถ้าส่งเป็นจดหมายพับซองแล้วรอตอบกลับอาจกินเวลานานไม่ทันใจวัยโจ๋ อีกทั้งต้องร้องเพลงรอ 
            การขอคำยืนยันยอดทางอิเล็กทรอนิคส์เป็นอีกวิธีการหนึ่งที่ผู้สอบบัญชีสามารถใช้เพื่อให้ได้มาซึ่งหลักฐานการสอบบัญชีที่เหมาะสม อย่างไรก็ตามการขอคำยืนยันยอดทางอิเล็กทรอนิคส์จะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับการขอคำยืนยันยอดทางไปรษณีย์ ดังนั้นหากผู้สอบบัญชีต้องการขอคำยืนยันยอดทางอิเล็กทรอนิคส์ควรคำนึงถึงเรื่องดังต่อไปนี้
 
• การพิสูจน์ว่าผู้ที่ผู้สอบบัญชีส่งคำยืนยันไปถึงและผู้ที่ตอบคำยืนยันยอดกลับมาว่าเป็นบุคคลที่มีตัวตน มีความเหมาะสม และมีรายการธุรกิจกับกิจการจริง
• การควบคุมการจัดส่งและการรับคำยืนยันยอดซึ่งผู้สอบบัญชี ต้องควบคุมขั้นตอนต่างๆ ด้วยตนเอง
• ผู้สอบบัญชีอาจพิจารณาทำขั้นตอนอื่นๆ ประกอบ เพื่อให้มั่นใจในคำยืนยันที่ได้รับทางอิเล็กทรอนิคส์ เช่น ขอให้ส่งคำยืนยันยอดกลับมาทางไปรษณีย์อีกครั้ง เป็นต้น
       
            ปล. คำแนะนำนี้เป็นเพียงแนวทางในการปฏิบัติงานตามข้อกำหนดของมาตรฐานการสอบบัญชีที่เกี่ยวข้องเท่านั้น มิได้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้เป็นข้อสรุปขั้นสุดท้ายในการปฏิบัติงาน ผู้สอบบัญชีควรนำไปใช้เป็นแนวทางในการปฏิบัติงานโดยใช้ดุลยพินิจทางวิชาชีพ ประกอบกับข้อเท็จจริงและสถานการณ์ที่เป็นอยู่ของแต่ละกรณีตามความเหมาะสม ทั้งนี้ชาวออดิทอย่ายึดติดว่าต้องพิสูจน์ความน่าเชื่อถือของคำตอบกลับคำขอยืนยันเฉพาะคำตอบกลับทางอิเล็กทรอนิคส์เท่านั้น โดยไม่สนใจคำตอบกลับทางไปรษณีย์ เพราะมีโอกาสเป็นหลักฐานปลอมเหมือนกัน ฉะนั้นถ้าเราเริ่มตะหงิดก็อย่าคิดละสายตา
            แถมท้ายก่อนจาก …ขอส่งคำเตือนว่า ช่วงนี้เป็นช่วงเวลาของการต่ออายุสมาชิก ต่ออายุใบอนุญาตผู้สอบบัญชีฯ แสดงตัวว่ายังหายใจอยู่ และยื่นแจ้งข้อมูลการพัฒนาความรู้ต่อเนื่อง (CPD) โดยการแสดงตัวนั้นท่านจำเป็นต้องมาดำเนินการ ณ ที่ทำการของสภาวิชาชีพบัญชี หรือท่านอาจแจ้งแสดงตัวเมื่อมาเข้าอบรมในหลักสูตรที่สภาวิชาชีพบัญชีจัดขึ้นก็ได้ ส่วนการต่ออายุสมาชิก ต่ออายุใบอนุญาต และยื่นแจ้งข้อมูล CPD นั้น ท่านสามารถทำจากที่ไหนในโลกก็ได้ โดยสภาวิชาชีพบัญชีได้เปิดให้บริการ online แล้ว ท่านสามารถแจ้งและดาวน์โหลดใบแจ้งการชำระเงิน เพื่อใช้ทำรายการชำระเงินกับธนาคารที่กำหนดไว้ได้โดยไม่ต้องมาที่สภาวิชาชีพบัญชี สะดวกสบายดีไหมครับ ลดการเดินทาง ลดการใช้พลังงาน นักบัญชีก็ช่วยลดโลกร้อนได้นะ